Projectbeschrijving: Nieuw Justitieel Centrum voor Somatische Zorg

De penitentiaire inrichting in Scheveningen is vernieuwd met een Justitieel Centrum voor Somatische Zorg, ter vervanging van verouderde faciliteiten. Het JCvSZ is een onderdeel van de penitentiaire inrichting Haaglanden voor zorg en behandeling voor justitiabelen uit heel Nederland. Voor dit complexe programma ontwierpen cepezed en cepezedinterieur een helende omgeving, waar huisvesten zo humaan mogelijk gebeurt. Vanwege de nabijheid van twee Natura2000-gebieden en duurzame relevantie is het zorgcentrum stikstofarm ontwikkeld in samenwerking met du Prie. Voor het Rijksvastgoedbedrijf is het een pilot voor stikstofarme bouw.

Voorbeeld

Het zorgcentrum staat op het terrein van de bestaande PI Haaglanden en kreeg efficiënt vorm in een daglichtrijke omgeving van 3300 vierkante meter met zachte kleuren, veel hout, en zicht op groen door grote, tralievrije ramen. In de architectuur en buitenruimte vonden ondanks het complexe programma actuele opvattingen over detentie en zorg een plek: humane huisvesting en een ‘healing environment’. Het zorgcentrum belandde zelfs als voorbeeldproject in het richtlijnenboek over humane detentie, opgesteld door het Rijksvastgoedbedrijf. Ook bijzonder is de hoge esthetische kwaliteit. Camera’s en andere installaties zijn vanaf de eerste ontwerpfase geïntegreerd in gevels, wanden en plafonds, zodat zij het beeld niet verstoren.

Panorama Mesdag

Het zorgcentrum heeft een E-vormige plattegrond, met beddenkamers in de vleugels. Tussen deze vleugels liggen tuinen, die ook dienen als luchtplaats. Zij zijn ingericht met weelderige duinvegetatie, waartegen het cortenstaal van de gevels een vanzelfsprekende achtergrond vormt. Het tuinontwerp en de plattegrond garanderen - door slim ingerichte zichtlijnen - privacy in de beddenkamers, waardoor het mogelijk werd die, net als de gemeenschappelijke ruimtes, te voorzien van grote ramen. Naast veel daglicht en zicht op groen is kleur een belangrijk inrichtingselement. Het kleurenpalet, met rustige tinten blauw, bruin en groen, is afgeleid van het Panorama van Scheveningen van H.W. Mesdag. Ook hout is een belangrijk interieurelement, mede vanwege de rustgevende werking die ervan uitgaat. Bij de eenlaagse patiëntenvleugels is gekozen voor een eenvoudige, lichtgewicht en duurzame constructie met hsb-wanden en een houten dak. Het vele hout, het daglicht, het zicht op de tuin en de kleuren maken het zorgcentrum tevens een prettige werkomgeving voor personeel. De zorgvoorzieningen en kantoren zijn geclusterd in een tweelaagse volume, haaks op de vleugels. Deze structuur verkort de looproutes, die daarmee ook veiliger worden. Dit was een mooie uitkomst voor de Dienst Justitiële Inrichtingen die als gebruiker nauw betrokken was bij het ontwerp.

Omgevingsbewust

Vanwege de nabijheid van de twee Natura2000-gebieden Meijendel en Berkheide is het zorgcentrum stikstofarm gebouwd. Stikstofarm bouwen begint al bij het ontwerp: het gebruik van elektrisch transport en bouwmaterieel vraagt om handzame, lichtgewicht prefab-elementen. Door gebruik te maken van een losmaakbare en droog te monteren kit of parts-constructie heb je als architect meer invloed op de kwaliteit van de onderdelen en meer grip op de emissies. Bovendien zijn de prefab-onderdelen van het zorgcentrum herbruikbaar. Als het zijn functie verliest, kan het worden gedemonteerd om elders, in delen of in zijn geheel, weer opgebouwd te worden. De betrokken partijen hielden ondanks enige uitdagingen vast aan de gestelde stikstofambitie. Door een efficiënte bouwlogistiek en door bij gemeenschappelijke keuzes steeds uit te gaan van een maximale depositie van 0,005 mol N/ha/jaar werd die ambitie inderdaad gehaald, bleek uit de resultaten van de uitgebreide monitoring. Oftewel, een geslaagde pilot van het Rijksvastgoedbedrijf voor stikstofarme bouw. Bovendien zorgde de geluidsarme ‘all electric’ bouwplaats voor een minimum aan overlast in de ‘dichtbevolkte’ PI.

Adres: Pompstationsweg 32, 2597 JW Den Haag
Datum oplevering: 31-5-24
Programma: Justitie / Zorg.